Hekimlerin Performans Ödemeleri Artıyor(mu)…

Sağlıkla ilgili bazı kanunlarda ve 375 sayılı kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi meclise sunuldu ve plan bütçe komisyonundan da geçti.

• Çok teknik hazırlanmış taslak içeriğinde hekimlere yansıyacak iyileştirme rakamları net olarak görülemese de yasanın detaylarında performans ödemelerinin artacağını görüyoruz…

Konu ile ilgili Sağlık Bakanımızın da görüşleri medyada yer almaya başladı.

Bizim ilgilendiğimiz nokta; net olarak hekimlerin elde ettiği faydaları görebilmek, şüphelerimizi de sizlerle paylaşabilmek…

Döner sermaye ödemeleri nasıl olacak…

• Hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının sabit döner sermaye ödemeleri, üniversite hastaneleri de dâhil olmak üzere genel bütçeden ödenecek ve performans tavanları da artan sabit kadar arttırılacağından bu hekimlere pozitif ödeme olarak yansıyacak bir düzenleme…

Ayrıca kanun taslağın 5. Maddesine göre ise;

• “Bakanlık bağış, faiz ve kira gelirleri dışındaki döner sermaye gelirleri, Sosyal Güvenlik Kurumundan elde edilen tüm kaynaklar ile diğer nakit kaynaklarını personele ek ödeme dağıtımında Dağıtılacak ek ödemenin yıllık toplamı, dağıtımda kullanılabilecek toplam tutarın yüzde ellisini aşamaz.”

Hükmüne göre sadece hastane gelirleri değil döner sermayeye aktarılan genel bütçe kaynaklı gelirler de performans dağıtımında kullanılabilecek.

Bu gelişmeler ile de hem hekimlere yapılan iyileştirme daha da artacak hem de sistemde hastaların memnuniyeti daha pozitif…

Lakin nakit kaynakların içinde sağlık turizmi gibi farklı bir gelir kalemi veya Maliye bakanlığı tarafından aktarılan ek bir ödenek sürekli olacak mı(?) bilmiyoruz ve uygulama çıkarılacak yönetmelikte netleşeceği için düzenlemelere şüphe ile bakanlar tabi ki olacak…

Yine; tüm hastanelerin geliri bakanlık havuzunda toplanacak ve hastaneler kendi dağıtacağı limiti artık belirleyemeyecek. Hiç değişken döner sermaye almayan hastane artık bir ücret alacak ki bu ilk bakışta güzel görünen bir şey olsa da ilerleyen zamanlarda Bakanlık tarafından dağıtılan döner sermaye oranının azaltılmayacağı da bir başka soru olarak akıllara gelmekte…

Yoğun çalışan hastanelerin ödeme dengesi, hastaneler arası döner sermaye dengesi sağlanırken hakkaniyetli ayarlanabilecek mi?  Ay sonunda çok ameliyat yapıp 40.000 puan yapan ile çok poliklinik yapıp 40.000 puan yapan aynı branşlarda farklı hastanelerin hekimi eşit ücret mi alacak?

Cerrahi operasyon risklerinin, döner sermaye ödemelerine pozitif olarak yansımaması halinde, “cerrahi operasyonlardan kaçış tetiklemesin” diye cerrahi uygulamaların için ayrıca da teşvikler olmalı…

Önemsediğimiz bir noktada; ilgili yasa taslağında maksimum dağıtılacak oran %50 yazarken, minimum bir oran ve tutar da belirlenebilirdi. Yönetmelik ile belirlenecek uygulama detayları; yasa taslağının en kritik noktası ve güven sarsıcı olmadığı müddetçe, yapılan çalışma hekimlerin lehine olacaktır.

• Ve bu işin kritik yönü belki de mahsuplaşma…

Öncelikle değişiklik öncesi; döner sermaye dağıtımlarında, hastane gelirleri üzerinden yaklaşık % 47’si dağıtılabiliyordu. Bu orana göre belirlenen dağıtılacak rakam miktarı belirlenenince ise personele ödenen sabit döner sermaye miktarları da bu belirlenen rakam içinden düşülüyordu. Hastane döner sermaye havuzunda geriye kalan miktar olursa da değişken döner dağıtımı yapılıyordu. Her yıl artan maaş miktarları ile de sabit ödemeler artınca geriye dağıtılacak bir rakam kalmayabiliyordu.

Yeni düzenleme de “mahsuplaşmanın kaldırılmasına” maliye tarafı ne der bilinmez.

Mahsuplaşma 2 aşamada oluyor. Hastane adına tüm personele ödenen sabit ödemeler döner sermaye havuzundan, kişiye ödenende kişiden mahsup ediliyor.

Mahsuplaşma eski haliyle kalırsa, yeni sistem iyi olsa da geriye ek dağıtım için para kalabilecek mi? Tamda kritik olan bu sorunun cevabı ise yasa taslağını okuyunca tam netleşmiyor…

Çünkü her ne kadar performans havuzuna hastane gelirleri dışında bütçe aktarımları olsa da bu aktarımlar için Maliye Bakanlığı görüşü ile Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenebilecek olması ise sistemin dinamik yönetileceğini gösteriyor.

Ödenecek rakamların değişkenliği ise bir müddet sonra başka bir sıkıntıya yol açabilir mi, bu ay ödenen miktar sonraki ay ödenecek mi, Maliye Bakanlığı bu bütçe aktarımına sürekli izin verecek mi?  Sorularını akıllara getirmekle birlikte bu soruların cevabı da siyasi kararların gücünde gizli…

Olayı tam görebilmek için kanunun yasalaşması sonrasında çıkarılacak yönetmeliğin içeriği önemli…

Tabip ve diş tabiplerinin emeklilik /ek gösterge katsayılarının yükseltilmesi olumlu…

Şu anki katsayıya göre yaklaşık uzman hekimde, pratisyen ve diş hekimleri için 1.650 TL kadar ilave ödeme yapılacak.  Ancak gösterge rakamı daha yüksek olabilirdi. 

Tabanın beklentisi 40 binli gösterge rakamlarında…

Emekli olan hekimler için ödenen ilave emekli aylığı oranı da artırılmıştır.

Emekli uz tabiplerin ek ödemesi 6.100 TL, emekli pratisyen hekimlerin ise 4.700 TL civarına çıkıyor.

Daha öncesinde kanun taslağı ile verilmek istenen haktan 2008 sonrası hekimler faydalanamıyordu artık 2008 sonrası da faydalanacak gibi durmakta.

• Bu ilave ödemeden emekli olup sigortalı çalışmaya devam eden hekimler faydalanamıyor. Ayrıca 4B ve 4A sigortalısı olarak emekli olan hekimler faydalanamıyor.

Bu eşitsizlikte ivedilikle giderilmeli…

• Yasa ile artan döner sermaye ek ödemelerinin emekliliğe yansıması için emeklilik prime esas hale getirilmesinin de memnuniyet verici olacağı unutulmamalıdır…

Amacımız hekimlerimizin yanında olmak, motivasyonlarını artırmaktır.  Şüpheleri söylemek tenkit değil, mümkünse düzeltilebilmesini sağlamaktır. Hekim sorunlarının çözümü ve hekimlerin hak ettikleri şartlara ulaşması, öncelikli isteklerimizdir…