Türkiye Fizyoterapistler Derneği tarafından SGK aleyhine Danıştay 10. Dairesinde 2009/4931 esas no ile açılan iptal davasının sonucunda 11.11.2010 tarihinden geçerli olmak üzere 2010/14 sayılı genelge yayınlandı.

 Yayınlanan genelge ile halen yürütülen FTR işlemleri ile ilgili yürürlükte olan düzenlemelere Danıştay tarafından yapılan yürütmeyi durdurma kararı işlenerek o doğrultuda işlemlerin yapılması tarif edildi.

İlk başta şu yanlış anlamaya izin vermeyelim.

2010/124 Genelge yayınlanması ile 2010/96 Genelge ortadan kalkmadı.

Sadece Danıştay’ın yürütmeyi durdurmasına bağlı FTR işlemlerinde bazı uygulamalar değişti.

2010/124 sayılı Genelgeyi incelersek;

2010/96 Genelge’nin durumu:

2010/124 genelgenin birinci paragrafında 2010/96 sayılı genelgeye atıfta bulunuluyor.

Atıfta bulunulan 2010/96 sayılı Genelge de ise 2010 yılında yayınlanan Sağlık Uygulama Tebliği’nin 4.5.4.F-3 maddesi hükümleri hatırlatılıyor.

Hatırlatılan hükümler; “Fizik tedavi ve rehabilitasyon seansları 60 dakika olarak kabul edilir ve hastaların tedavi oldukları alanlar hasta başına en az 5 m² olmalıdır.”

Genelge 2010/96’nın devamında A,B,C ve D olarak gruplandırılan FTR işlemlerinin hekim tarafından ya da gözetimindeki elemanlarca ne kadar sayıda yapılacağı belirtilerek seans kotaları konuyor.

Genelge 2010/96’nın en can alıcı noktası ise son fıkrasında gizli ve diyor ki “Bu Genelge yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup; aynı tarih itibariyle de 2009/40 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.”

İşte burası önemli!!!

Yürürlükten kaldırılan 2009/40 sayılı Genelge:

Hatırlarsanız 2009 / 40 sayılı Genelge de FTR işlemleri ile ilgili iki konuyu içeriyordu. Genelgenin 1. maddesinde gözetim için tanımlanan yardımcı elemanlar ile ilgili idi. Genelgenin 2. maddesinde de “Kurumca bedeli ödenecek günlük fizik tedavi uygulamaları ile günlük rehabilitasyon seans sayısı hesabının Genelge eki Örnek Listesinde yer alan örnekler dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.” Diyerek yapacağımız FTR işlem kotaları ile ilgili bir takım örnek hesaplarda vardı.

Bu kota hesabında kabin sayısına da vurgu yapılıyordu.

Kabin sayısına yapılan vurgu ise bu genelgenin bir üst belgesi olan SUT 19.7.1 maddesi 3. fıkrasında da yer alıyordu.

Ve 2010 yılında yürürlüğe giren SUT da kabinden bahsedilmiyor.

Sadece F.4.5.4.F-3 bölümünde hasta başına en az 5 m2 alan bulunmalıdır diyor.

Soru 1: 2010/96 Genelge ile 2009/40 Genelge yürürlükten kaldırıldığına göre artık kabin sayısı ile ilgili bir hükmü nerede göreceğiz?..

Danıştay Kararı:

2010/124 Genelgenin 2. paragrafında ise Fizyoterapistler tarafından açılan davanın Danıştay tarafından verilen yürütülmesinin durdurulması işleminden bahsediyor.

Diyor ki:

“Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01.07.2010 tarihli, 2010/500 sayılı kararında; dava konusu Genelgenin fizyoterapistler dışındaki diğer sağlık personeline ilişkin kısmının yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği belirtilmektedir.”

Buradaki can alıcı nokta ise “ fizyoterapistler dışındaki diğer sağlık personeline ilişkin kısmının yürütmesinin durdurulmasına” ibaresidir.

Soru 2: Hekim dışında yapılan FTR işlemlerin gözetimini sadece Fizyoterapistler mi yapabilir?..

Şimdi bu yorum nereden çıkıyor?…

2010/124 Genelgenin 3. paragrafında SGK böyle diyor.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28 inci maddesini hatırlatıyor ve diyor ki “ esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur” hükmü doğrultusunda; 2010/96 sayılı Genelgenin fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları ile ilgili bölümü yeniden düzenlenmiştir.

Soru 3:Danıştay kararı Fizyoterapist dışındakiler olunca geriye kalan yardımcı elemanlar gözetiminde grubu A,B,C,D ne olursa olsun bu iş yapılamaz mı demek oluyor?..

FTR İşlemlerinin Tarifi:

2010/124 Genelgenin 4. paragrafı ise konuyu bütünlüyor.

Çünkü 3.ila 4. paragraflar arasında “buna göre” ibaresi var.

Yani 3.paragrafta bahsedilen fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarının yeniden düzenlenmesi işte bu 4. paragrafta yapılıyor.

İşlemlerin uygulama koşulları ile ilgili ana kurallar bu paragrafta konuyor.

FTR işlemlerini ya hekim yapar ya da ilgili hekimin gözetiminde yapılır.

A ve B grubunda aynı seansta 1 hasta, C ve D grubunda aynı seansta 2 hasta hekim tarafından bizzat ya da hekimin gözetimindeki eleman tarafından yapılır diyor.

2010 SUT ilgili maddesi F.4.5.4.F-3 göre de seanslar en az 1 saat olacaksa, günlük mesaide 8 saat ise yapılacak işlem sayısı da belli olmuş olur.

Soru 4: Burada bahsedilen hekim gözetimindeki eleman kimi tarif ediyor? Fizyoterapist dışındakiler Danıştay kararı ile oyun dışı ise gözetimi yapabilecek olan Fizyoterapist dışındaki kişiler kimdir?

2010/124 Genelgedeki FTR Kota Hesabı:

Genelgenin 5. ve son paragrafındaki kota hesabı karışık gibi görünse de çok net.

“(A) ve (B) grubu içerisindeki işlemler için saat başına 2 (iki) seans olmak üzere günlük en fazla 16 (onaltı) seans;” diyor ve devam ediyor.

“(C) ve (D) grubundaki işlemler için ise saat başına 10 (on) seans olmak üzere günlük en fazla 80 (seksen) seans ile sınırlıdır.”

A,B grupları ile C,D grupları arasında kullanılan “;” noktalı virgül işaretinin anlamı Türkçe Yazım Kurallarına göre “farklı bölümleri ve örnekleri birbirinden ayırmak için kullanılır” diye tariflidir.

“C,D gruplarındaki işlemler için ise” bağlacı kullanılarak günlük 80 seans sayısının C ve D gruplarına ait olduğunu belirtiyor.

Sonuç olarak kota toplam günlük 96 seans olarak hesaplanabilir.

Paragraf Tam zamanlı çalışan her bir fizik tedavi ve rehabilitasyon uzman hekimi için” diyerek başladığından bu kota her bir tam zamanlı FTR hekimi için geçerlidir. Son cümlede yarı zamanlı hekim için de kota tariflidir.

Seansların Medula kayıtları hekim üzerinden yapılacaktır.

Sonuç olarak 2010/124 Genelgeyi sondan başa doğru okursak;

Soru 5: FTR işlem kotaları hekimler üzerinden tarifli olduğuna göre, FTR işlemlerinin de hekim ya da hekimin gözetiminde yapılması gerekliliği devam ettiği için; Danıştay tarafından da Fizyoterapist dışındaki elemanların işlem yapabilmesi durdurulduğuna göre, günlük toplam 96 seans FTR işlemi yapan bir tam zamanlı FTR hekimine kaç gözetim elemanı gereklidir ve bu elemanlar kimdir?

Hekim muayeneleri bu kotanın dışında olduğu da 2010/96 Genelgede yazılıdır.

Ayrıca Danıştay Gerekçeli Kararı da iyi incelenmelidir.

Bu konuda verilen Danıştay kararının gerekçelerini okuduğunuzda bir eksiği net görebilirsiniz.

Danıştay’ın gerekçeli kararını incelerseniz; bu kararı alırken Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan 2 yönetmeliğin göz önüne alındığı görülüyor.

Bunlar Yataklı Kurumlar Yönetmeliği ve Özel Hastaneler Yönetmeliğidir.

Ama Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan FTR işlemlerinde hekim gözetiminde görev alabilecek Yardımcı Sağlık Elemanlarını tanımlayan belgenin de Danıştay tarafından iptal kararı alırken göz önüne alınmadığı gibi bir sonuç ta ortaya çıkıyor.

Sağlık Hizmeti Sunucuları ile Kanun Yapıcı ve Denetleyicilerinin gözetmesi gereken birinci hakkın Hastaların Tedavi Hakkı olduğu ve gözetmemiz gereken ikinci hakkın ise Kamu Haklarının Korunması olduğu gerçeği de kaçınılmaz doğrumuzdur.

Tartışılmaz doğrular ortada iken yönetmelik, genelge, talimat vb belgeler işleyiş kurallarını koyduğuna göre uyulması gereken kurallar net anlatım ile kaleme alınmış olsa da yoruma yer kalmasa….

Yanlış anlayıp ta sürç-i lisan ettiysem affola….

Saygılarımla

Dr. Feza Şen

Sağlık Yönetim MBA

Bursa Sağlık Kuruluşları Derneği Genel Sekreteri

Sağlık İşletmecisi

0 532 2778827– fezasen@megamed.org